1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Kaliningrad. Dlaczego odgrywa tak ważną rolę?

Benjamin Restle
22 czerwca 2022

Trwa spór między Rosją a Litwą po tym, jak rząd w Wilnie zabronił tranzytu przez swoje terytorium towarów do Kaliningradu. Czym jest Kaliningrad i dlaczego należy do Rosji?

https://p.dw.com/p/4D4vd
 Kaliningrad-Sortirovochny Bahnhof
Litwa wstrzymała tranzyt rosyjskich towarów do KaliningraduZdjęcie: Vitaly Nevar/TASS/dpa/picture alliance

W poniedziałek (20.06.2022) Litwa rozpoczęła blokowanie transportów towarów zakazanych w ramach unijnych sankcji, jadących przez jej terytorium do Kaliningradu – rosyjskiej eksklawy. Zakazane towary to m.in. węgiel, stal oraz materiały budowlane. Rosja uznała ten krok za „jawnie wrogi” i zażądała natychmiastowego zniesienia ograniczeń w transporcie koleją. Litwa natomiast stwierdziła, że jest to jedynie wdrożenie unijnych sankcji nałożonych na Rosję w odpowiedzi na jej wojnę z Ukrainą.

Eksklawa 

Obwód kaliningradzki jest najdalej na zachód wysuniętym regionem Rosji. Jest to eksklawa, co oznacza, że nie graniczy on z Rosją kontynentalną. Obwód kaliningradzki zajmuje pas wybrzeża Morza Bałtyckiego na zachodzie, granicząc od północy i wschodu z Litwą, a od południa z Polską. Rozciąga się na powierzchni 15 000 km kwadratowych i zamieszkiwany jest przez około pół miliona mieszkańców. Jego stolicą jest Kaliningrad.

Region Rosji 

Obszar dzisiejszego obwodu kaliningradzkiego stanowił niegdyś część Prus Wschodnich. Pod koniec drugiej wojny światowej, po klęsce nazistowskich Niemiec, terytorium to zostało przekazane ZSRR. Jego główne miasto, znane w czasach niemieckich jako Koenigsberg, zostało przemianowane na Kaliningrad – a cały obszar otrzymał nazwę obwodu kaliningradzkiego. Po upadku i rozpadzie Związku Radzieckiego stał się on regionem Rosji.

Ważny dla Rosji

Położenie geograficzne obwodu kaliningradzkiego jest dla Rosji strategicznie i militarnie korzystne. Znajduje się tu jedyny w Rosji port bałtycki, wolny od lodu przez cały rok, który jest siedzibą rosyjskiej Floty Bałtyckiej. Położenie pomiędzy Litwą i Polską, należącymi do UE i NATO, oznacza, że ich główne stolice znajdują się w bezpośrednim zasięgu rażenia stacjonujących w obwodzie kaliningradzkim pocisków nuklearnych.

Z tego słynie Kaliningrad

W 1724 roku, w Królewcu, dzisiejszym Kaliningradzie, urodził się filozof Immanuel Kant. Spędził on w tym mieście większość życia i tam też został pochowany. Kant znany jest najbardziej ze swojej koncepcji imperatywu kategorycznego. Kaliningrad jest również centrum handlu bursztynem. Znajduje się tu około 80 procent światowych zasobów bursztynu.

 

Litwa w podwyższonej gotowości