1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İran Şanghay İşbirliği Örgütü'ne üye oluyor

15 Eylül 2022

İran, Çin ve Rusya'nın öncülüğündeki ŞİÖ’ye tam üyelik için memorandum imzaladı. İran ve Rus liderleri arasında bugün gerçekleşen görüşmede de stratejik ilişkilerin geliştirileceği mesajı verildi.

https://p.dw.com/p/4Gtpu
İran ve Rusya liderleri Reisi ve Putin
İran ve Rusya liderleri Reisi ve PutinFotoğraf: SPUTNIK via REUTERS

İran, Şanghay İşbirliği Örgütü'ne (ŞİÖ) tam üye olmak için resmen başvurdu. Batı'ya karşı denge unsuru oluşturmak amacıyla kurulan, Çin ve Rusya'nın öncülüğündeki örgüte son olarak 2017 yılında Hindistan ve Pakistan üye olmuştu. 2001 yılında kurulan ŞİÖ'nün diğer üyeleri Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın, ŞİÖ'nün Semerkant'ta düzenlenen zirvesi öncesinde ülkesinin üyeliği için "Yükümlülükler Memorandumunu" Çarşamba akşamı imzaladığı bildirildi. Abdullahiyan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda "İran'ın, ŞİÖ tam üyeliği için belgeyi imzalamak suretiyle ekonomi, ticaret, transit ve enerji iş birliği gibi çeşitli alanlarda yeni bir safhaya girdiğini" belirtti.

İran şimdiye kadar Belarus, Afganistan ve Moğolistan gibi gözlemci ülke statüsünde bulunuyordu. İran'ın 2008'de tam üyelik için yaptığı başvuru sürecinde, nükleer programı konusunda Batı'ın uyguladığı yaptırımlar nedeniyle ilerleme sağlanamamıştı.

Reisi-Putin görüşmesinde stratejik işbirliği mesajı

Diğer yandan Özbekistan'ın Semerkant kentinde başlayan ŞİÖ zirvesinde İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bir araya geldi. Rus lider Putin, İran ile bağların giderek güçlendiğini ve ilişkilerin olumlu yönde geliştiğini vurgulayarak İran'ın ŞİÖ üyeliğine tam destek verdi. Putin, İran ile stratejik iş birliği konusunda kapsamlı bir anlaşmanın hazırlıklarının da tamamlanmak üzere olduğunu bildirdi. Rus lider, ticari ilişkilerin daha da geliştirilmesi için önümüzdeki hafta Rusya'dan 80 büyük şirketi kapsayan bir heyetin İran'a gönderileceğini kaydetti.

İran Cumhurbaşkanı Reisi de ABD'nin yaptırım uyguladığı ülkeler arasındaki iş birliğinin onları daha da güçlü kıldığını söyledi. "İran, Rusya ve diğerleri gibi ABD'nin yaptırım uyguladığı ülkeler arasındaki ilişkiler, pek çok sorunun üstesinden gelebilir ve onları güçlendirir" diyen Reisi, ABD'nin, yaptırım uyguladığı ülkeleri duraklatabileceğine yönelik düşüncesinin yanlış olduğunu söyledi. Reisi, Rusya ile siyaset, ekonomi, ticaret ve havacılık alanlarında "ikili stratejik ilişkileri geliştirmeye kararlı olduklarını" da vurguladı.

dpa,rtr,AFP/BK,TY