1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git
PolitikaAmerika Birleşik Devletleri

IŞİD'in Türkiye'deki mali ağına yaptırım hamlesi

5 Ocak 2023

ABD ve Türkiye, IŞİD'e Türkiye'den finansman sağlamakla suçlanan bazı kişi ve şirketlerin varlıklarını eş zamanlı olarak dondurdu. Ağın başındaki kişinin 2016'dan beri Türkiye'de yaşadığı belirtildi.

https://p.dw.com/p/4LncW
ABD Hazine Bakanlığı
ABD Hazine BakanlığıFotoğraf: picture alliance / Jürgen Schwenkenbecher

ABD Hazine Bakanlığı, Türkiye'de yaşayan dört kişi ve Türkiye'de faaliyet gösteren iki şirketi IŞİD'le iltisaklı oldukları gerekçesiyle yaptırım listesine dahil etti. Grup, Irak ve Suriye ile Türkiye arasında para transferi, IŞİD'in para yönetimi, para dağıtımı ve örgüte eleman devşirmekle suçlanıyor.

ABD Hazine Bakanlığı ile eş zamanlı olarak Türk Hazine ve Maliye Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığının da söz konusu ağın mali kaynaklarının dondurulması kararı aldığı belirtilerek "Bugünkü eylem, Amerikan Hazine Bakanlığı'nın IŞİD'in küresel ölçekte faaliyet gösterme becerisinin zayıflatılması kararlılığının bir teyididir. Bu ağın yaptırım listesine alınması ve mal varlıklarının dondurulması, bölgedeki IŞİD faaliyetlerini hedef almak üzere Türk partnerlerimizle yakın koordinasyon ve iş birliğinin bir sonucudur" denildi.

Türkiye'de ise İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin imzasını taşıyan ve Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayınlanarak yürürlüğe giren kararda beş kişi ve iki şirket ismi yer aldı. ABD'nin listesindeki kişilere ek olarak Türkiye'nin listesinde bir kişi daha bulunurken ABD listesindeki bir şirket Türkiye'nin listesinde yer almadı.

Bruktan al-Khatuni

ABD Hazine Bakanlığının açıklamasında yaptırım listesine alınan kişilerle ilgili ayrıntılı bilgi de verildi. IŞİD'in Türkiye'deki mali ağının yönetiminde kilit rol oynamakla suçlanan Abd Al-Hamin Salim İbrahim İsmail Brukhan Al-Khatuni'nin Türkiye'de kaçak olarak yaşayan bir Irak vatandaşı olduğu, IŞİD'e finansman sağlama ve eleman devşirme faaliyetlerinde bulunduğu kaydedildi.

Al-Khatuni'nin IŞİD'in Irak'ta "Vilayet el Cezire" diye adlandırdığı kuzeybatı bölgesinde yurtdışından finansman işlerinden sorumlu olduğu, 2016'da örgütün Türkiye'deki mali ağını yönetmek üzere Türkiye'ye taşındığı ve burada Körfez ülkelerinden bağışçıların paralarını IŞİD'e aktardığı kaydedildi. Al-Khatuni'nin yine 2016 yılında, dönemin IŞİD lideri Ebubekir El Bağdadi'nin ideolojisini yaymakla görevli eleman devşirme hücresine katıldığı belirtildi.

IŞİD militanlarının 2014 yılında Rakka'daki geçidi
IŞİD militanlarının 2014 yılında Rakka'daki geçidiFotoğraf: picture-alliance/dpa

IŞİD'den milyonlarca dolarlık para transferi

2018 itibarıyla IŞİD'in Türkiye kaynaklı finansmanının yönetilmesinde önemli bir rol oynadığı belirtilen Al-Khatuni'ye örgütten milyonlarca dolar transfer edildiğine dikkat çekildi. Al-Khatuni'nin "hawala" büroları yönettiği ve IŞİD'in para yönetimi, para transferi ve dağıtımında rol aldığı kaydedildi. Al-Khatuni'nin 2021 yılında, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetiminin Erbil'deki güvenlik güçlerine saldırı planladığı suçlamasıyla tutukladığı ve sonradan suçunu itiraf eden bir IŞİD'liye para gönderdiği de yer aldı.

İki oğlu Mersin'den IŞİD'e 500 bin dolar göndermiş

Al-Khatuni'nin iki oğlu; Muhammad Abd Al Hamid ve Umar Abd Al Hamid'in Mersin'de kurulan para transfer şirketi aracılığıyla Haziran 2021'de IŞİD'e 500 bin doların üzerinde bir meblağ transferi gerçekleştirdiği, şirketin adının daha sonra Brukan al-Khatuni tarafından "Wadi Alrrafidayn for Foodstuffs" olarak değiştirildiği kaydedildi. Al-Khatuni ve iki oğlunun hepsinin bu şirkette çalıştığı kaydedildi.

Wadi Alrrafidayn for Foodstuffs şirketi, doğrudan ya da dolaylı olarak Brukan al-Khatuni tarafından kurulduğu, yönetildiği ve kontrol edildiği gerekçesiyle yaptırım listesine alındı.

Türkiye'nin listesinde olmayan şirket: Sham Express

Türkiye'de Brukan al-Khatuni tarafından 2020 yılında kurulduğu belirtilen Sham Express firmasının da IŞİD ile iltisaklı kişiler tarafından para transfer işlemleri için kullanıldığı kaydedildi. Özellikle IŞİD'e finansman sağlayan Lu'ay Jasim Hammadi al-Juburi (Lu'ay Jasim) adlı kişinin, şirketi Türkiye Suriye ve Irak arasında IŞİD adına para transferi için kullandığı belirtildi.

IŞİD'in eski mali sorumlusu Abd-al-Rahman Ali al-Ahmad al-Rawi'nin de Temmuz 2021'de tutuklanmadan önce IŞİD'e para transferi için Rusya, Avrupa, Çin ve Afrika'dan kanallar kurduğu ve bu faaliyetlerde Sham Express'i kullandığı ifade edildi. Şirketin Suriye ve Sudan'dan Irak, Mısır ve Libya aracılığıyla altın kaçakçılığı için de kullanıldığı ve bu yolla IŞİD'e ek kaynak sağlandığı belirtildi.

Dördüncü isim: Lu'ay Jasim

ABD'nin yaptırım listesine dahil ettiği dördüncü isim Lu'ay Jasim. 2008'de El Kaide'ye katılan Lu'ay Jasim'in 2014'te IŞİD'e geçtiği, yıllarca örgütün mali bölümünde görev yaptığı ve ardından Mersin'e taşınarak Türkiye'deki IŞİD üyelerinin başta Irak ve Mısır olmak üzere yasa dışı para transferinde kullandıkları ağı yönettiği kaydedildi.

Türkiye'nin açıkladığı listede ise ABD'nin listesine ek olarak Ahmen Abdulhameed Salim Al-İsmaeel adlı bir kişi daha yer aldı. Bu kişinin, Ahmad Abd-Al-Hamid Salim ismiyle de bilindiği kaydedildi.

Türkiye'nin açıklamasında ayrıca ağın bir numaralı ismi olan Abd Al-Hamin Salim İbrahim İsmail Brukhan Al-Khatuni'nin Abdulhameed Salim İbrahim Alismaeel ismiyle de bilindiği belirtildi. Aynı şekilde ABD'nin listesinde Lu'ay Jasim Hammadi al-Juburi  olarak adı geçen kişinin Al-Gburi, Al-Juburi ve Hajji Luay isimleriyle de bilindiği kaydedildi.

Türkiye'nin IŞİD ile iltisaklı oldukları gerekçesiyle varlıklarını dondurduğu şirketler ise Resmi Gazete'de "Wadi Alrrafidayn Gıda, Yaş, Sebze, Meyve, Bakliyat, Otomotiv, Tekstil, İthalat, İhracat, Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi" ile "Al Gburi Al Humran Elektrik Malzemeleri, Dayanıklı Tüketim, Mobilya, İthalat, İhracat, Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” olarak sıralandı. Resmi Gazete'de iki şirketin kuruluş tarihi de 2019 yılı olarak geçiyor.

Türkiye'nin açıklamasında, "6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun'un 7’nci maddesinin 3’üncü fıkrası uyarınca, aynı kanunun 3’üncü ve 4’üncü maddesi kapsamına giren fiilleri gerçekleştirdikleri hususunda makul sebeplerin varlığına istinaden, adı geçen kişi, kuruluş veya organizasyonların Türkiye’de bulunan malvarlıklarının dondurulması kararlaştırıldı. Bu karara karşı Ankara Ağır Ceza Mahkemesi’ne itiraz edilebilir" ifadeleri yer aldı.

DW,ANKA/BK,HT