1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ege'de hava ve deniz üstünlüğü kimin olacak?

30 Ocak 2024

F-16 ve F-35 tartışmaları sürerken ABD'den yapılacak alımların Türkiye ve Yunanistan açısından Ege'deki dengeleri nasıl etkileyeceği tartışma konusu. Yunanistan, Türkiye'ye karşı "niteliksel avantaj" hedefliyor.

https://p.dw.com/p/4bqND
Yunan Hava Kuvvetler'ine ait dört F-16 uçağı bir askeri gösteri uçuşu yapıyor - (28.10.2022)
Yunan Hava Kuvvetler'ine ait F-16'larFotoğraf: Sakis Mitrolidis/AFP/Getty Images

Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğini onaylamasının ardından ABD'den F-16 satış ve modernizasyonuna yeşil ışık yakılması, Yunanistan'da Ege'deki güçler dengesi ile ilgili tartışmaları beraberinde getirdi.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis, ABD ile yürütülen savunma görüşmelerinde, "Türkiye'ye karşı niteliksel avantaj" sağlamayı hedeflediklerini belirterek, "Bu anlaşma ABD'nin Yunanistan'ı istikrar sağlayıcı bir faktör olarak gördüğünü ve ödüllendirdiğini göstermektedir" dedi.

ABD'den F-35 alımının anlaşmanın sadece bir parçası olduğunu vurgulayan Mitsotakis, anlaşmanın Yunan savunma sisteminin diğer alanlarında da modernizasyon, ulusal savunma sanayisinin güçlendirilmesi ve hibeler gibi maddeler de içerdiğini kaydetti.

Türkiye ile ilişkilerde türbülans beklentisi

Yunan Skai radyosuna konuşan Başbakan, Türkiye ile mevcut normalleşme adımlarının büyük önem taşıdığını ancak sürecin türbülanssız bir şekilde devam etmesini beklemenin gerçekçi olmayacağını kaydederek, "Yunan-Türk yakınlaşmasının kesintisiz bir şekilde ilerleyeceğine inanan varsa bence gerçekler ve zamanla ilişkisini yitirmiştir" ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis - (07.12.2023 / Atina)
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan Yunanistan Başbakanı Mitsotakis ile Aralık ayında Atina'da bir araya gelmişti.Fotoğraf: Angelos Tzortzinis/AFP

İnsansız hava araçları (İHA) ve donanma alanında Türkiye'nin gerisinde bulunan Yunanistan, ABD'den alacağı 40 adet F-35 savaş uçağı ile havada Türkiye'ye karşı üstünlük kurmayı hedefliyor.

F-16 ve F-35'ler havada dengeleri nasıl etkiler?

Yunan Kathimerini gazetesi, Türkiye ve Yunanistan'ın hava ve deniz gücünü mevcut envanter ve 2030 için öngörülen veriler temelinde kıyaslayan bir analiz yayınladı. İki ülkenin savaş uçakları büyük ölçüde uzun yıllardır kullanılan eski F-16'lardan oluşuyor. Yunanistan, F-16 filosundan sadece Block 72 Viper'ların sayısını 15'ten 83'e çıkarmayı hedefliyor. En yeni uçaklar, Fransa'dan alınan Rafale EG/DG'ler. Şu an 18 olan Rafale sayısının 2030'a kadar 24'e çıkarılması planlanıyor. Yunanistan hava üstünlüğü için F-35'lere bel bağlamış durumda. Kathimerini'ye göre 2030'a kadar 11 ila 20 adet F-35'in Yunan Hava Kuvvetleri envanterine girmiş olması umuluyor.

Türkiye'nin filosu da büyük ölçüde eski F-16'lardan oluşuyor. Yerli savaş uçağı üretim projesini sürdüren Türkiye, ABD'den talep ettiği 40 adet F-16 Block 70 Viper ve mevcut Block 70 tipi 79 uçağın modernizasyonuyla açığı kapamaya çalışıyor.

Türk üretimi Bayraktar TB2 insansız hava aracı, arka planda bir hangar - (22.02.2021 / İstanbul)
Türk üretimi Bayraktar TB2 insansız hava aracıFotoğraf: Baykar/AA/picture alliance

Kathimerini, hava gücüyle ilgili olarak ABD'nin Türkiye'ye F-16 satış ve modernizasyonuyla arada bir nevi denge tutturmaya çalıştığı, Yunanistan'ın hava gücünde teknoloji açısından bir adım önde olacağı değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye İHA'larda açık ara önde

Kathimerini'nin verilerine göre İHA'larda ise Türkiye açık arayla önde. Şu an 37 İHA'ya sahip olan Yunanistan bu sayıyı 2030'a kadar 70 ila 100'e çıkarmayı hedefliyor. Türkiye'nin şu anki İHA mevcudu ise 220. Bu sayının 2030'da 400'e yükselmesi bekleniyor.

Yunanistan'ın İHA alanında çok yavaş ilerlediğine işaret eden gazete, Savunma Bakanı Nikos Dendias'ın İHA ve uçak parçaları üretimine hız verme planlarına işaret etti. Bunun için gerekli yasa tasarısının yakın zamanda meclise gelmesi bekleniyor.

Yaşlanan donanma, Türkiye'nin maliyet avantajı

Deniz gücünde ise iki ülkede de ağırlıklı olarak on yıllardır görevde bulunan eski fırkateyn ve denizaltılar yer alıyor. Yunan donanmasının yaşlanmaya devam ettiğine ve ülkedeki gemi inşa imkanlarının sınırlı olduğuna işaret eden gazete, Fransa'dan üç fırkateyn beklendiğini ve ABD'den F-35 alımı çerçevesinde dört kıyı muharebe gemisinin hibe edileceğini yazdı.

SH70 Sea Hawk tipi helikopter, açık denizde TCg Gelibolu fırkateyninin güvertesine inmek üzere - (13.05.2019 / Muğla)
Denizkurdu tatbikatı kapsamında, TCG Gelibolu fırkateynine inmek üzere olan, SH70 Sea Hawk tipi Türk helikopteri - (13.05.2019 / Muğla)Fotoğraf: picture-alliance/AA/S. Elcin

Türkiye'nin kendi gemi inşa kapasitesini hızla artırdığına vurgu yapan Kathimerini, yeni İstif sınıfı fırkateynlerin sayısının 2030'a kadar 4'e çıkarılmasının planlandığını belirtti. Ünite başına 350 milyon euroluk görece düşük maliyetin ek avantaj sağladığına da dikkat çekildi. MİLGEM (Milli Gemi) projesi çerçevesinde ünite başı maliyeti 150 milyon euro olan Ada sınıfı korvetlerin kullanıma girdiğini belirten Kathimerini, "Açıkça görülüyor ki, ihtiyaçları ne kadar fazla olursa olsun, gemilerin sayısı göz önüne alındığında Yunanistan rekabet edebilecek durumda değil. Maliyet belirleyici bir faktör" değerlendirmesini yaptı.

İki ülkenin denizaltı filoları da oldukça eski araçlardan oluşuyor. Yunanistan, elindeki 4 adet 214 HN sınıfı Alman denizaltı sayısını 2030'a kadar 6'ya çıkarmayı hedefliyor. Türkiye de teslim edilen bir adet 214 TN denizaltısının sayısını 2030'a kadar 6'ya çıkarmayı hedefliyor.

 

DW / BK,ET

DW Türkçe'ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?