Antalya'daki mermer ocağı projesine yargıdan iptal kararı
24 Kasım 2022
Antalya'da birinci derece doğal SİT alanı olan Köprülü Kanyon Milli Parkı yolu üzerinde bulunan Kırkkavak Köyü yakınlarına "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir" raporu verilerek mermer ocağı yapılmasına karşı açılan davada karar çıktı. Antalya 5. İdare Mahkemesi, Antalya Valiliği'nin "ÇED gerekli değildir" kararının iptaline karar verdi. Kararda, "mermer ocağı" projesine ait "Çevresel Etki Değerlendirmesi gerekli değildir" kararında hukuka, mevzuata ve kamu yararına uygunluk bulunmadığı vurgulandı.
Antalya Valiliği, Manavgat ilçesinde Beşkonak Köprülü Kanyon Milli Parkı yolunda bulunan Kırkkavak Köyü'ne 2018 yılında mermer ocağı açılmasına izin verdi. Valilik; Taşkütüphanesi Madencilik Organizasyon Reklam İnş. Paz. Ticaret Ltd. Şti tarafından yapılması planlanan II. Grup Maden Ocağı İşletmeciliği tesisi projesi için "çevresel etki değerlendirmesi gerekli değildir" kararına imza attı.
Köylülere haber verilmedi
Kızılçam ormanlarının tam ortasında açılmak istenen maden ocağı projesinden Kırkkavak Köyü'nde yaşayanların haberinin olmadığı anlaşıldı. Köylüler, 1 Şubat 2022 tarihinde yol açma çalışması nedeniyle ağaç kesimi yapılması üzerine mermer ocağı projesinden haberdar oldu. Yolu kapatarak direnişe geçen köylülere jandarma müdahale ederken, 30 kişi gözaltına alındı.
Mahkemeden iptal kararı geldi
Bu arada köylüler adına avukat Tuncay Koç, valilik işleminin iptali istemiyle dava açtı. Avukat Koç, bölgenin birçok endemik bitki ve canlının yer aldığına dikkat çekerek, mermer ocağıyla bölgenin tahrip edileceği, alanda bulunan yer altı su kaynaklarının kirleneceği uyarısında bulundu.
Talebi görüşen Antalya 5. İdare Mahkemesi, valiliğin "ÇED gerekli değildir" işlemini iptal etti.
Kararın gerekçesinde, proje tanıtım dosyasında arkeoloji-flora-fauna-ziraat-jeoloji disiplinleri açısından eksiklik veya saha gerçekliğiyle bağdaşmayan tespitler yer aldığı belirtildi. Bu nedenle, dava konusu "mermer ocağı" projesine ait "Çevresel Etki Değerlendirmesi gerekli değildir" kararında hukuka, mevzuata ve kamu yararına uygunluk bulunmadığı vurgulandı.
Mahkemenin gerekçesi ne?
Bilirkişi raporundaki tespitlere yer verilen kararda, proje sahasında antik dönem yapı kalıntılarına rastlandığı ancak projede bununla ilgili herhangi bir çalışmanın yapılmadığı belirtildi. Alanda yapılacak madencilik faaliyetlerinin yakın çevredeki florastik yapıya olumsuz etki edeceği vurgulandı. Proje tanıtım dosyasında fauna uzmanının olmadığına işaret edilen kararda, endemik türlerin Mart-Mayıs aylarında yapılacak arazi çalışmalarından sonra tespit edilebileceği kaydedildi.
Kararda, proje tanıtım dosyasında su kaynağının olmadığı belirtilmesine karşın 4 adet su kaynağının topografik haritada görülebileceği belirtilerek dolayısıyla bölgede projeden etkilenebilecek su kaynaklarının bulunduğu vurgulandı.
Avukat Koç: Karar çok önemli
Kararı DW Türkçe'ye değerlendiren Avukat Tuncay Koç, kararın önemli olduğunu belirterek, "Alanda yedi çeşit endemik bitki var. Bunlardan üçü yerel endemik. Yine fauna bakımından 22 kuş türü ve memeli hayvan popülasyonu olan bir alan. Dört su kaynağı var ve bu su kaynağı Köprüçay havzasını besliyor" dedi.
Manavgat bölgesinde taş ocağı olmadığına işaret eden Koç, ocağın yapılacağı yerin Beşkonak havzasının üstünde Kırkkavak ve Düzağaç köylerinin üstünde bir ormanlık alan olduğunu kaydetti. Dava kapsamında yapılan keşif sırasında "alanda habitatının çok önemli olduğu, burada flora ve faunanın çok zengin olduğu, tarım alanı olduğu, halen küçükbaş hayvancılığın yapıldığı"nın belirlendiğini kaydetti.
Alandaki arkeolojik kalıntılara da işaret eden Koç, bunların hepsinin dava dosyasına girdiğini ve bilirkişi raporunun köylüler lehine geldiğini kaydetti. Koç, bu nedenle "ÇED olumlu kararının" alınması gerektiğini kaydetti.