درخواست رسمی سوئد و فنلاند برای عضویت در ناتو
۱۴۰۱ اردیبهشت ۲۸, چهارشنبه
کشورهای فنلاند و سوئد روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت (۱۸ مه) در اقدامی که تا چند ماه پیش تصورش هم نمی‌رفت، تقاضای عضویت در ناتو را رسما به ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو ارائه دادند.
استولتنبرگ از یک "لحظه تاریخی" در یک وضعیت امنیتی بحرانی سخن گفت و تاکید کرد که این دو کشور از نزدیک‌ترین متحدان ناتو هستند. او گفت که عضویت این دو امنیت همه را افزایش می‌دهد.
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
ناتو امیدوار است بتواند به سرعت به این درخواست رسیدگی کند. تایید این عضویت مشروط به تصویب آن در پارلمان کشورهای عضو برای گسترش ناتو است و ممکن است تا یک سال طول بکشد. اما روند واقعی الحاق احتمالا ظرف چند روز انجام خواهد شد.
کانادا پیشتر اعلام کرده است که ظرف چند روز با پیوستن هر دو کشور موافقت خواهد کرد. اما ترکیه تهدید کرده است که روند پذیرش را با حق وتو مسدود خواهد کرد. رجب طیب، اردوغان رئیس جمهور ترکیه سوئد و فنلاند را به عدم استرداد "مظنونان تروریست کرد" متهم کرده و آن را بهانه‌ای برای عدم موافقت با عضویت این دو کشور در ناتو قرار داده است. او گفته است فنلاند و سوئد به پایگاهی برای سازمان‌های "تروریستی" مانند پ‌ک‌ک بدل شده و "تروریست‌ها" حتی در پارلمان سوئد حضور دارند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو ضمن تاکید بر ضرورت عضویت فنلاند و سوئد، در دیدار اخیر خود با چاووش اوغلو به او اطمینان داده که «ترکیه یک شریک ارزشمند در پیمان ناتو است» و «تمام نگرانی‌های امنیتی این کشور» درنظر گرفته می‌‌شوند.
به گفته سولی اوزل، کارشناس روابط بین‌الملل ترکیه این کشور علاوه بر پ‌ک‌ک نگران جنبش گولن نیز هست. اردوغان فتح الله گولن، رهبر این جنبش را مسئول کودتای سال ۲۰۱۶ می‌داند که در ایالات متحده زندگی می‌کند. اردوغان سال‌هاست که خواستار استرداد او شده و می‌خواهد گولن را در ترکیه محاکمه کند.
عضویت فنلاند و سوئد چالش دیدار بلینکن و چاووش‌اوغلو
هم‌زمان با تقاضای فنلاند و سوئد برای عضویت در ناتو، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه برای دیدار با آنتونی بلینکن، همتای آمریکایی خود به نیویورک رفت. به گزارش تاگس شاو موضوع پذیرش این دو کشوردر ناتو چالشی در گفت‌وگوهای آمریکا و ترکیه است که باید بر سر بهای آن به توافق برسند.
برخی سیاستمداران اروپایی معاملات تسلیحاتی میان آمریکا و ترکیه را از علل اصلی مخالفت ترکیه می‌دانند. آمریکا ترکیه را در سال ۲۰۱۹ از برنامه توسعه مشترک برای جنگنده‌های F35 کنار گذاشت. این کارشناس روابط بین‌الملل ترکیه در این باره می‌گوید: «این واکنش واشنگتن به این واقعیت بود که ترکیه پیشتر یک سامانه دفاع موشکی روسی را خریداری کرده بود.»
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
او می‌افزاید: «چند ماه پیش ترکیه تصمیم به خرید جت‌های جنگنده F16 گرفت با این امید که آمریکا با تحویل این جت‌ها موافقت کند. اما جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا ابتدا باید موافقت کنگره را برای فروش این جنگنده‌ها به ترکیه جلب کند و این کار ساده‌ای نخواهد بود، زیرا مخالفان زیادی در کنگره دارد و بایدن این قدرت را ندارد که کنگره را به موافقت با هر کاری که می‌خواهد وادار کند. بنابراین اردوغان نمی‌تواند از تحویل تسلیحات مطمئن باشد.»
چاووش‌اوغلو قبل از سفر به آمریکا گفته بود که "آری" ترکیه به الحاق سوئد و فنلاند به ناتو موضوعی قابل مذاکره است. اما در نهایت واشنگتن و آنکارا بر سر یک موضوع توافق دارند: «آتش‌بس در اوکراین در اسرع وقت و توقف جنگ.
دولت‌های استکهلم و هلسینکی به دلیل نگرانی از امنیت خود پس از حمله روسیه به اوکراین می خواهند به ناتو بپیوندند. با این گام، هر دو کشور از سنت دیرینه خود مبنی بر عدم تعهد نظامی دست می‌کشند.