هدف «تی‌تی‌پی» چیست و چه رابطه‌ای با طالبان افغان دارد؟
۱۴۰۱ بهمن ۱۱, سه‌شنبه
سر بکف مهمند، یک فرمانده این گروه در توییتر مسئولیت این حمله را که یکی از خونبارترین حملات بر نیروهای امنیتی پاکستان در ماه‌های اخیر است، به عهده گرفت.
اما ۱۰ ساعت بعد، محمد خراسانی سخنگوی تحریک طالبان پاکستان دست داشتن در این بمب گذاری را رد کرد و گفت که هدف قرار دادن مساجد، مدارس و مراکز دینی سیاست این گروه نیست. او افزود کسانی که در چنین اعمال دست دارند، براساس پالیسی تحریک طالبان پاکستان، با اقدامات تنبیهی مواجه خواهند شد. در این بیانیه گفته نشده که چرا یک عضو تحریک طالبان پاکستان مسئولیت این بمب‌گذاری را به عهده گرفته است.
مرتبط: تلفات انفجار در مسجدی در پاکستان به ۹۰ کشته افزایش یافت
تحریک طالبان پاکستان پس از آن دست داشتن در این حمله را انکار کرد که وزارت خارجه طالبان افغانستان، حمله بر نمازگزاران را محکوم کرد و آن را مخالف آموزه‌های اسلام خواند.
روابط پاکستان و طالبان افغانستان که به رهبران و جنگجویان تحریک طالبان پاکستان پناه داده است، قبلاً دچار تنش شده است.
چرا تحریک طالبان پاکستان دست به شورشگری می‌زند؟
تحریک طالبان پاکستان (تی تی پی) از همکاری پاکستان با واشنگتن در جنگ علیه تروریسم خشمگین بود. این تحریک در سال ۲۰۰۷ توسط ملیشه‌های پاکستانی زمانی ایجاد شد که چندین گروه شبه‌نظامی بر سر مبارزه مشترک با پاکستان و حمایت از طالبان افغان که علیه نیروهای ایالات متحده و ناتو می‌‌جنگیدند، توافق کردند.
تی تی پی برای تنفیذ تفسیر سخت‌گیرانه از شریعت اسلامی، آزادی اعضایش از زندان‌های حکومت و کاهش حضور نظامیان پاکستانی در بخش‌هایی از خیبرپشتونخوا می‌جنگد، ایالتی که هم‌مرز با افغانستان است و مدت‌های طولانی به عنوان پناهگاه این گروه استفاده شده است.
تحریک طالبان پاکستان در ماه نوامبر زمانی حملات خود را علیه ارتش و پولیس پاکستان شدت بخشید که این گروه توافق آتش بس با حکومت پاکستان را به صورت یک‌طرفه پایان داد. این توافق در نتیجه میانجی‌گری طالبان افغان در کابل حاصل شده بود. تحریک طالبان پاکستان مکرراً از پولیس خواسته است تا در عملیات‌هایی که علیه جنگجویان این گروه در پشاور مرکز ایالت خیبرپشتونخوا راه اندازی می‌شود، سهم نگیرد.
روابط تحریک طالبان پاکستان با طالبان افغانستان چگونه است؟
هرچند تحریک طالبان پاکستان از طالبان افغان جداست ولی هر دو گروه متحدان نزدیک هستند و به قدرت رسیدن طالبان افغانستان در اگست ۲۰۲۱ تحریک طالبان پاکستان را که هر دو دارای ایدئولوژی مشترک اند، جسورتر کرد.
جنگجویان تحریک طالبان پاکستان معمولاً در مناطق قبایلی در شمال غرب پاکستان مخفی بوده و این گروه همچنین پناهگاه‌هایی در داخل افغانستان نیز داشته است، اما همواره حضور مخفی داشته اند.
مرتبط: پاکستان: به هیچ کشوری اجازه نمی‌دهیم به تروریست‌ها پناه بدهد
ولی زمانی که طالبان افغان به قدرت رسیدند، آشکارا به اعضای تحریک طالبان پاکستان پناهگاه دادند. طالبان افغان همچنین رهبران و جنگجویان تی تی پی را که توسط حکومت پیشین افغانستان زندانی شده بودند، آزاد کردند.
طالبان افغان بارها گفته اند که به هیچ کسی به شمول تی تی پی اجازه نمی‌دهد تا از خاک افغانستان علیه کشور دیگری از جمله پاکستان حمله کند. اما مقامات پاکستانی گفته اند گفتار و عمل طالبان افغان که می تواند از حملات تی تی پی در داخل پاکستان جلوگیری کند، همخوانی ندارد و طالبان افغان هنوز نتوانسته اند جلو این حملات را بگیرد.
عبدالله خان یک تحلیلگر ارشد دفاعی و رئیس انستیتوت مطالعات امنیت و منازعه مستقر در اسلام آباد گفت که طالبان پاکستانی به رهبر طالبان افغان بیعت کرده اند.
او افزود که با وجود این، هر دو گروه آجندا و استراتژی مختص به خود را دارند. چنانچه آجندای طالبان افغان، خارج کردن نیروهای خارجی از این کشور بود؛ اما تی تی پی در عملیات‌های خود عمدتاً نیروهای امنیتی پاکستان را هدف قرار داده است.
خان نگران است که پاکستان در هفته‌ها و ماه‌های آینده شاهد افزایش خشونت‌ها خواهد بود.
آیا خشونت‌ها اخیراً افزایش یافته‌اند؟
پاکستان شاهد حملات بی‌شمار ملیشه‌ها در دو دهه اخیر بوده است، اما پس از ماه نوامبر، زمانی که تی تی پی به آتش‌بس چند ماهه با حکومت پایان داد، این حملات افزایش یافت. تحریک طالبان پاکستان به صورت منظم تیراندازی یا بمب‌گذاری‌ها را در مناطق ناهموار و دورافتاده در شمال غرب پاکستان که قبلاً پناهگاه این گروه بود، انجام می‌دهد.
این خشونت‌ها ترس از عملیات نظامی را در میان باشندگان مناطق قبایلی وزیرستان شمالی و جنوبی که حالا دو منطقه مربوط به ایالت خیبرپشتونخوا هستند، افزایش داده است.
مرتبط: طالبان افغان میان دو انتخاب: حکومت پاکستان یا «تی تی پی»؟
ساعاتی پس از بمب‌گذاری در این مسجد، رانا ثناءالله خان وزیر داخله پاکستان به شبکه مستقل خبری جیو نیوز گفت که طالبان افغان باید به تعهد شان به جامعه جهانی وفادار بمانند. اشاره او به این وعده طالبان است که گفته بودند به هیچ کسی اجازه نمی‌دهند از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر استفاده کنند. او گفت: «آن‌ها باید به وعده خود عمل کنند.»
Hs/af (AP)